Βάσω Λεονάρδου-Κατράκη

Η Βάσω Λεονάρδου-Κατράκη γεννήθηκε το 1914 στο Αιτωλικό Αιτωλοακαρνανίας. Είχε τέσσερα αδέρφια, δυο αγόρια και δυο κορίτσια. Οι γονείς της θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν καλλιτεχνικές φυσιογνωμίες. Ο πατέρας της ήταν κτηματίας, αλλά του άρεσε πολύ να τραγουδάει σε συγκεντρώσεις. Η μητέρα της έπλεκε βαμβακερά και μάλλινα πολύχρωμα κιλίμια. Μάλιστα είχε πάρει βραβείο για αυτή τη δραστηριότητα. Καίρια όμως για τη μετέπειτα εξέλιξή της ήταν και η επιρροή των αδελφών της που σπούδαζαν στην Αθήνα. Την τροφοδοτούσαν με βιβλία, πινέλα και χρώματα. Ζωγράφιζαν και οι δύο ερασιτεχνικά.

Με όλα αυτά τα ερεθίσματα δε θα μπορούσε να ακολουθήσει άλλο δρόμο από αυτόν της ζωγραφικής και της χαρακτικής. Το 1936 μετέβη στην Αθήνα όπου σπούδασε στη σχολή Καλών Τεχνών, με δασκάλους της τον Παρθένη στη ζωγραφική και τον Κεφαλληνό στη χαρακτική. Αποφοίτησε το 1940 και παντρεύτηκε τον Γιώργο Κατράκη, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά. Τα ιστορικά γεγονότα όμως την προλαβαίνουν. Η Βάσω δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστη. Στρατεύει την τέχνη της για τις ανάγκες της αντίστασης. Τα πρώτα χαρακτικά που φτιάχνει είναι προκηρύξεις, αφίσες και ψηφοδέλτια για την ανάγκη του αγώνα.

Δημιουργεί με υλικά το ξύλο και τον ψαμμίτη. Ο ψαμμίτης τη βοηθά να ξεφύγει από τις περιορισμένες φόρμες και την κάνει γνωστή σε όλο τον κόσμο, μιας και είναι η πρώτη που χρησιμοποιεί αυτό το υλικό. Απεικονίζει στην τέχνη της τον πόνο, την πείνα και την απόγνωση των ανθρώπων. Το έργο της γίνεται αδιάψευστος μάρτυρας της εξαθλίωσης ενός ολόκληρου έθνους και δεν αργεί να γίνει γνωστό σε όλο τον κόσμο. Το 1958 τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο χαρακτικής στην Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας και το ίδιο έτος με το βραβείο premium στην Μπιενάλε του Λουγκάνο. Το 1966 έλαβε το διεθνές βραβείο λιθογραφίας Tamarint στο πλαίσιο της Μπιενάλε της Βενετίας.

Τα επόμενα χρόνια η ζωή της πάλι θα επηρεαστεί από τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Τον Απρίλη του 1967, τη συλλαμβάνουν και τη στέλνουν εξόριστη στη Γαύδο, όπου και έμεινε για έναν χρόνο. Η τέχνη της είναι η παρηγοριά της. Ζωγραφίζει βότσαλα και πέτρες. Τελικά απελευθερώνεται μετά από διεθνείς πιέσεις. Αυτή η εμπειρία της επηρεάζει για ακόμη μια φορά το έργο της και μεταφέρει στα δημιουργήματά της τα ιδεώδη της ελευθερίας και του σοσιαλισμού. Σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα, το 1976, τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο της Intergrafik σε διεθνή έκθεση γραφικών τεχνών στην Ανατολική Γερμανία. Πέθανε τον Δεκέμβριο του 1988.

Στη γενέτειρά της, στο Αιτωλικό, υπάρχει μουσείο που φιλοξενεί το έργο της Ελληνίδας χαράκτριας, που έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο για το έργο της, το ήθος και τη μαχητικότητά της.

 

Οι εικόνες ανακτήθηκαν από τον διαδικτυακό τόπο www.nationalgallery.gr

Εικόνες