Ιστορία - Λαογραφία

Συνήθως, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, οι γάμοι γίνονταν με προξενιό (συνοικέσιο). Οι οικογένειες αποφάσιζαν και μάλιστα πολλές φορές χωρίς να ρωτηθούν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι. Οι πατεράδες ήταν οι γενικοί κουμανταδόροι κι αυτοί έπαιρναν τις αποφάσεις, επιβάλλοντας συχνά στο κορίτσι τους να αποδεχτεί για σύζυγο κάποιο πρόσωπο που δεν ήθελε.

Το ξεκίνημα του γάμου ήταν το προξενιό, με κυρίαρχο θέμα τις διαπραγματεύσεις για την προίκα (αναχρονιστικός θεσμός, που έφερνε σε δύσκολη θέση τη γυναίκα και ειδικά αυτήν που ήταν από φτωχή οικογένεια - καταργήθηκε με νόμο το 1983).

Για να τελειώσει δε ένα συνοικέσιο έπρεπε να μπει στη μέση ένας μεσάζοντας, ο λεγόμενος προξενητής. Τις περισσότερες φορές ήταν γυναίκα , γιατί οι γυναίκες τα κατάφερναν καλύτερα στις δουλειές αυτές. Ο προξενητής άνδρας ή γυναίκα, λεγόταν και συμπέθερος ή συμπεθέρα, η δε δουλειά που έπρεπε να τελειώσει, προξενιό ή συμπεθεριό.

Δεύτερο βήμα ήταν ο αρραβώνας των παιδιών, που βοηθούσε στην καλύτερη γνωριμία και οριζόταν η ημερομηνία του γάμου. Αν απ' την πλευρά της κοπέλας ήταν έτοιμοι, δηλ. δεν υπήρχε πρόβλημα με τα προικιά, τότε η περίοδος του αρραβώνα δεν διαρκούσε πολύ.

Υπήρχε και περίπτωση, όχι συχνή όμως, να μη μεσολαβήσει προξενιό. Τότε γινόταν περίπου το εξής: Αν οι γονείς κάποιου νέου ή νέας έβλεπαν ότι κάποιος/α ταίριαζε στο γιο ή στην κόρη τους, αποφάσιζε ο ένας από τους δύο και προ παντός η μάνα και το έλεγε στη μάνα του άλλου και κατόπιν έπαιρναν μέρος οι δύο γονείς και το συνοικέσιο τελείωνε ευχάριστα.

Σπάνια όμως δύο νέοι αγαπιόνταν κρυφά γιατί τα έθιμα τότε δεν επέτρεπαν φανερό έρωτα. Τότε ο ένας τους έπαιρνε το θάρρος και το έλεγε στη μάνα του και αν συμφωνούσαν και οι γονείς τους τελείωνε εύκολα το συνοικέσιο. Σ' όλα τα άλλα συνοικέσια το συμπεθεριό τελείωνε με συνοικέσιο και προξενητή. Η συμπεθέρα έπρεπε να είναι πάρα πολύ κατατοπισμένη στα ζητήματα του χωριού και πάρα πολύ καταφερτζού για να μπορέσει να στεριώσει ένα δύσκολο συνοικέσιο.

Πολλές φορές κόπιαζε σε πολλούς δρόμους και πέρα δώθε, σε κουβέντες πολλές. Επίσης όχι σπάνια αναγκαζόταν να αραδιάζει και ψέματα πολλά, για να πετύχει στο σκοπό της. Αν η αντίρρηση προερχόταν από τον ένα από τους δύο νέους τότε η μεσίτρα αράδιαζε ανάλογα προσόντα για τον κάθε νέο ή νέα. Αν δεν άρεσε η νέα του έλεγε ένα σωρό κομπλιμέντα για αυτήν. Αφού έλεγε όσα μπορούσε περισσότερα π.χ. «Αυτή τη νέα δε θέλεις, μα υπάρχει καλύτερο κορίτσι απ' αυτή. Πρώτη στη νοικοκυροσύνη, πρώτη στην αξιάδα, πρώτη στο τραγούδι, στο χορό, στην ομορφιά και ακόμα στην εξυπνάδα.

Αν αντίθετα έφερνε αντιρρήσεις η νέα τότε η προξενήτρα αράδιαζε άλλα προσόντα ανάλογα με τα έθιμα της εποχής για το νέο. Π.χ. Αυτόν κυρά μου δε θέλεις, υπάρχει καλύτερο παιδί στο χωριό μας; Αυτός είναι ο πρώτος λεβέντης στο χωριό, πρώτος στο χορό, πρώτος στο τραγούδι, πρώτος στη νοικοκυροσύνη, πρώτος στην αξιάδα κλπ..

Αυτά και ένα σωρό άλλα λέγονταν όσο να πάρει τέλος το συνοικέσιο.

Πολλές φορές γινόταν κατ' αρχήν δεκτό το συνοικέσιο και άφηναν οι συμπέθεροι να συζητήσουν αργότερα την προίκα. Κανόνιζαν κάποιο βράδυ με τον προξενητή συνάντηση στο σπίτι της νύφης με κάθε μυστικότητα. Άμα νύχτωνε και με μεγάλη προφύλαξη ο πατέρας του γαμπρού και η γυναίκα του και κάποιος άλλος της εμπιστοσύνης τους έφθαναν στο σπίτι της νύφης και αφού έκλειναν καλά τα παράθυρα και τις πόρτες και χαμήλωναν το φως άρχιζε χαμηλόφωνα η συζήτηση.

Συζητούσαν ώρες πολλές. Πολλές φορές η συζήτηση έμπαινε σε αδιέξοδο. Τότε οι άλλοι που ήταν στη συζήτηση, έμπαιναν στη μέση για να σώσουν το ναυάγιο, προσπαθώντας να γίνουν αμοιβαίες υποχωρήσεις και να υπάρξει συμβιβασμός.