Στρατής Τσίρκας
Ο Στρατής Τσίρκας ήταν ένας από τους σπουδαιότερους μεταπολεμικούς πεζογράφους και ποιητές. Το έργο του επηρέασε και επηρεάστηκε από τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας, στις οποίες βέβαια πήρε ενεργό μέρος και ο συγγραφέας.
Γεννήθηκε το 1911 στο Κάιρο της Αιγύπτου και το πραγματικό του όνομα ήταν Γιάννης Χατζηανδρέας. Το 1928 αποφοιτά από το εμπορικό τμήμα της Αμπέτειου Σχολής. Αμέσως ξεκινά να εργάζεται στην Εθνική Τράπεζα της Αιγύπτου για έναν χρόνο κι έπειτα ως λογιστής και αργότερα διευθυντής σε μια εταιρεία που ασχολείται με την επεξεργασία βαμβακιού στην Άνω Αίγυπτο. Εκτός από τη δουλειά του ασχολείται με πάθος με τη λογοτεχνία και την πολιτική καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Το 1930 γνωρίζει τον Καβάφη. Η γνωριμία αυτή θα γίνει η αφορμή να γραφτεί μετά από χρόνια και επίπονη έρευνα η μελέτη Ο Καβάφης και η εποχή του (1958), που απέσπασε το κρατικό βραβείο βιογραφίας και έγινε η αφορμή για τη διαφορετική θεώρηση του καβαφικού έργου.
Συνεργάζεται με τα περιοδικά Ελεύθερα Γράμματα, Πάροικος, Πρωτοπορία, Παναιγυπτιώτισσα, Αλεξανδρινή Tέχνη όπου δημοσιεύει μεταφράσεις, ποίηση και κάποια διηγήματά του. Το 1937 εκδίδει την ποιητική συλλογή Φελλάχους στην οποία για πρώτη φορά υπογράφει ως Στρατής Τσίρκας. Μέχρι το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου ασχολείται αποκλειστικά με την ποίηση και τα διηγήματα.
Οι πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις επηρεάζουν το έργο του, και γράφει από ανάγκη να μιλήσει για αυτά τα γεγονότα που τον συγκλόνισαν. Έτσι, το κίνημα του Απρίλη του 1944, το οποίο βίωσε από πολύ κοντά, είχε ως αποτέλεσμα τη συγγραφή της συλλογής διηγημάτων Ο Απρίλης είναι ο πιο σκληρός (1947). Κατά τον ίδιο τρόπο γράφεται και η συλλογή διηγημάτων Νουρεντίν Μπόμπα (1956), επικροτώντας τους αγώνες των Αιγυπτίων.
Το 1953 ιδρύει μαζί με τον Θοδωρή Πετρίδη την Αντιφασιστική Πρωτοπορία. Δύο χρόνια αργότερα παντρεύεται τη σύντροφο της ζωής του Αντιγόνη Κερασσώτη και αποκτούν μαζί έναν γιο. Την ίδια χρονιά παίρνει μέρος στο Β’ Διεθνές Συνέδριο Συγγραφέων που γίνεται στο Παρίσι για την υπεράσπιση της κουλτούρας ενάντια στον πόλεμο και τον φασισμό. Εκεί συγγράφει μαζί με τον Χιούς τον Όρκο Ζωής για τον δολοφονημένο Λόρκα που υπογράφουν όλοι οι σύνεδροι.
Το 1961 εκδίδει τη Λέσχη, τον πρώτο τόμο από την τριλογία του Ακυβέρνητες Πολιτείες. Ένα έργο που θα τον κάνει γνωστό στο ευρύτερο κοινό αλλά θα τον φέρει και σε ρήξη με την αριστερά. Τη επόμενη χρονιά εκδίδει τον δεύτερο τόμο, Αριάγνη. Το 1963 μετακομίζει στην Αθήνα -όπου και θα παραμείνει μέχρι το τέλος της ζωής του- και δύο χρόνια αργότερα ολοκληρώνει την τριλογία του με την έκδοση της Νυχτερίδας.
Με την κήρυξη της Δικτατορίας του Παπαδόπουλου γίνεται μέλος του Πατριωτικού Αντιδικτατορικού Μετώπου. Ασχολείται με μεταφράσεις σημαντικών έργων και το 1969 παίρνει μέρος στη συγγραφή της συλλογής αντιδικτατορικών διηγημάτων 18 Κείμενα με το διήγημα Αλλαξοκαιριά. Επίσης συνεργάζεται με το αντιδικτατορικό περιοδικό Συνέχεια.
Το 1972 οι Ακυβέρνητες Πολιτείες μεταφράζονται στα γαλλικά και αποσπούν το βραβείο καλύτερου ξενόγλωσσου βιβλίου. Το 1976 εκδίδει το τελευταίο του μυθιστόρημα Χαμένη Άνοιξη, που αποτελούσε τον πρώτο τόμο της επόμενης τριλογίας του.
Πεθαίνει τον Ιανουάριο του 1980 στο Ιπποκράτειο νοσοκομείο Αθηνών.
