Επιχειρήσεις - Οργανισμοί

Ο ιερός προσκυνηματικός ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών στο Μανταμάδο της Λέσβου αποτελεί σημείο αναφοράς για όλους τους κατοίκους του νησιού. Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ θεωρείται ο προστάτης του νησιού εδώ και αιώνες και οι πιστοί προστρέχουν σε αυτόν για παρηγοριά και βοήθεια.

Ο σημερινός ναός χτίστηκε το 1879 και είναι τρίκλιτη βασιλική. Γύρω του υπάρχουν ψηλά κτήρια και πύργος-κωδωνοστάσιο, που προσδίδουν στο προσκύνημα φρουριακό χαρακτήρα. Στον ναό φυλάσσεται μια από τις ελάχιστες ανάγλυφες εικόνες της ορθοδοξίας, η σπάνια ανάγλυφη εικόνα του Ταξιάρχη Μιχαήλ.

Τον 10ο αιώνα, που η Λέσβος αποτελούσε ένα πλούσιο και εύπορο νησί, οι επιδρομές των πειρατών ήταν πολύ συχνές. Η παράδοση λέει ότι σε μια από τις επιδρομές τους κατάφεραν και μπήκαν στο τότε μοναστήρι και σκότωσαν όλους τους μοναχούς. Ο μοναχός Γαβριήλ ήταν ο μόνος που κατάφερε να τους ξεφύγει και έτρεξε να σωθεί στη σκεπή του ναού. Οι πειρατές τον εντόπισαν, όμως δεν κατάφεραν να τον σκοτώσουν γιατί εμφανίστηκε ο Αρχάγγελος Μιχαήλ και τράπηκαν σε φυγή. Ο μοναχός, θέλοντας να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του στον Άγιο, να τιμήσει τους αδικοχαμένους μοναχούς αλλά και να αποτυπώσει το θαύμα που έζησε, μάζεψε με ένα σφουγγάρι το αίμα που είχε γεμίσει τον ναού και το ανέμειξε με χώμα. Έπειτα με αυτό το μείγμα σχημάτισε τη μορφή του Αρχάγγελου που πριν από λίγη ώρα είχε αντικρίσει, δίνοντάς μας μια σπάνια ανάγλυφη εικόνα.

Ο ναός πανηγυρίζει δύο φορές τον χρόνο, στις 8 Νοεμβρίου και την Κυριακή των Μυροφόρων. Στήνεται μεγάλο πανηγύρι και πιστοί καταφθάνουν με τα πόδια από κάθε περιοχή του νησιού. Στο συγκρότημα των κτηρίων υπάρχουν και ξενώνες για την φιλοξενία των πιστών. Το πιο συνηθισμένο τάμα που προσφέρεται στον Άγιο είναι σιδερένια παπούτσια γιατί, σύμφωνα με την παράδοση, λιώνει κάθε τόσο τα παπούτσια του διατρέχοντας το νησί.