Μουσείο Ελιάς Κυκλάδων (Λιοτρίβι του Χέλμη)
Ο ελαιόμυλος του Πιτροφού, γνωστός και ως βίδα του Πιτροφού, αποτελεί μέρος διώροφου κτίριου και καταλαμβάνει σημαντικό τμήμα από το ισόγειο κατώι της κατοικίας του βιδάτορα ή λιοτριβιάρη, που αναπτύσσεται στον όροφο. Αποτελεί θαυμάσιο δείγμα μιας μικρής προβιομηχανικής ζωοκίνητης μονάδας εξαγωγής ελαιόλαδου. Πολλές τέτοιες οικοτεχνικές μονάδες ήταν διάσπαρτες στην ορεινή Άνδρο. Λειτουργούσαν ακόμη κατά τη δεκαετία του '60, και με τον οικοτεχνικό τους χαρακτήρα εξυπηρετούσαν τη μικρή τοπική αγορά.
Το συγκεκριμένο ελαιοτριβείο παρουσιάζει όμως και μια ιδιαιτερότητα: διαθέτει πολλούς χώρους, σε αντίθεση με τα περισσότερα ελαιοτριβεία της Άνδρου όπου η διαδικασία περιοριζόταν σε έναν και μόνο μικρό χώρο. Ολόκληρο το κτίριο χρονολογείται πριν από το 1857. Διάφορα σωζόμενα στοιχεία, όπως τρία βόλια, δύο πέτρινες πλάκες αλέσματος και άλλες δομικές λεπτομέρειες του κτιρίου, δείχνουν ότι ήδη λειτουργούσε κατά τον 18ο αιώνα. Το 1857 άλλωστε μεταπωλήθηκε, μαζί με την οικία του ορόφου, ως ολοκληρωμένο ελαιοτριβείο.
Με επιμελημένη εξωτερική πρόσοψη και εσωτερική λιθοδομή, παρουσιάζει ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως καμάρες, τζακότοπο, πέτρινο καζάνι, στέρνα, πέτρινες κλίμακες διαφόρων τύπων, παραδοσιακά είδη οροφών κ.ά., που απαντώνται στην αγροτική Άνδρο και χαρακτηρίζουν την αισθητική λειτουργικότητα της αρχιτεκτονικής των Κυκλάδων γενικότερα.
Ώρες λειτουργίας
- Κυριακή 10:00-12:00
- ή κατόπιν επικοινωνίας με το μουσείο
