Ελένη Μπούκουρα Αλταμούρα

Η Ελένη Μπούκουρα-Αλταμούρα γεννήθηκε το 1821 στις Σπέτσες. Η χρονολογία γέννησής της έμελλε να είναι προφητική. Γεννήθηκε μέσα στην Επανάσταση και έζησε επαναστατικά.

Από μικρή της άρεσε η ζωγραφική και ζωγράφιζε τις φίλες της στο παρθεναγωγείο όπου φοιτούσε. Ο πατέρας της, άνθρωπος ανοιχτόμυαλος και πρωτοποριακός, αποφάσισε να βοηθήσει την Ελένη να καλλιεργήσει την κλίση της στη ζωγραφική και κάλεσε τον ζωγράφο Ραφαέλο Τσέκολο να της κάνει ιδιαίτερα μαθήματα στο σπίτι. Γρήγορα ο δάσκαλός της κατάλαβε το ταλέντο της και πρότεινε η Ελένη να σπουδάσει στην Ιταλία. Την εποχή εκείνη όμως απαγορευόταν η παραμονή των γυναικών στις Ακαδημίες Τέχνης γιατί δεν ήταν χρηστό να βλέπουν τα γυμνά αντρικά μοντέλα.

Τότε πήρε μια απόφαση που έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην πορεία της εξέλιξης της ζωής της. Με την υποστήριξη του πατέρα της, μεταμφιέστηκε σε αγόρι και έδωσε εξετάσεις με το όνομα Χρυσίνης Μπούκουρης. Έγινε δεκτή και σπούδασε ζωγραφική τέσσερα χρόνια στη Νάπολη και στη Ρώμη. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της γνώρισε τον μελλοντικό άντρα της, τον Φρανσέσκο Σαβέριο Αλταμούρα, με τον οποίο απέκτησε τρία παιδιά, τον Ιωάννη, τη Σοφία και τον Αλέξανδρο. Ο γάμος τους όμως έληξε άδοξα όταν ο Φρανσέσκο την εγκατέλειψε για να φύγει με την ερωμένη του, παίρνοντας μαζί του τον μικρότερό τους γιο.

 Η Ελένη επιστρέφει στην Αθήνα με τα δυο παιδιά της, τώρα πια ως μια καταξιωμένη ζωγράφος. Εγκαθίσταται στην Πλάκα και παραδίδει μαθήματα ζωγραφικής σε κοπέλες εύπορων οικογενειών. Ανάμεσα στις μαθήτριές της είναι και η βασίλισσα Όλγα. Επίσης γίνεται μέλος της επιτροπής του Καλλιτεχνικού Τμήματος του Πολυτεχνείου. Ο γιος της Ιωάννης ασχολείται κι εκείνος με τη ζωγραφική και φεύγει με υποτροφία  στην Κοπεγχάγη για να τελειοποιήσει τις σπουδές του.

Η τακτοποιημένη ζωή της θα αναστατωθεί το 1872, όταν η κόρη της αρρωσταίνει από φυματίωση και μετά από λίγο καιρό πεθαίνει σε ηλικία 18 ετών. Η ζωγραφική είναι η παρηγοριά της αλλά και ο γιος της που επιστρέφει από το εξωτερικό. Όμως η πιο τραγική στιγμή της ζωής της έρχεται το 1878, όταν ο γιος της πεθαίνει κι εκείνος από φυματίωση σε ηλικία 26 ετών. Η Ελένη παθαίνει νευρικό κλονισμό και δε συνέρχεται ποτέ. Αποσύρεται στις Σπέτσες και μένει πια μόνη της αποφεύγοντας την επαφή με τον οποιονδήποτε. Εκείνη την περίοδο καταστρέφει τα περισσότερα έργα της. Πεθαίνει μόνη και ξεχασμένη τον Μάρτιο του 1900.

Η Ελένη Μπούκουρα ήταν μια γυναίκα που αψήφησε τους κανόνες της εποχής της για να μπορέσει να ενταχθεί στον κόσμο που ανήκε, στον κόσμο της ζωγραφικής. Διακρίθηκε στην εποχή της για το ταλέντο της ως ζωγράφος αλλά και ως δασκάλα ζωγραφικής. Δυστυχώς σήμερα δεν έχουμε παρά μόνο λίγους πίνακές της που μαρτυρούν την καλλιτεχνική δημιουργία μιας ταλαντούχας ζωγράφου.

Εικόνες