Καλικάντζαροι: Οι σκανδαλιάρηδες της ελληνικής παράδοσης

Το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων και μέχρι την παραμονή των Φώτων, στη γη, εκτός από τα καλά πνεύματα, εμφανίζονται και πνεύματα που σκοπό έχουν να βλάψουν και να ενοχλήσουν τους ανθρώπους. Σύμφωνα με την παράδοση, αυτά τα πνεύματα είναι οι Καλικάντζαροι.

Οι Καλικάντζαροι σκαρφίζονται κάθε είδους σκανδαλιά για να κάνουν τη ζωή των ανθρώπων δύσκολη. Μάλιστα, σε πολλούς από αυτούς ο λαϊκός άνθρωπος έχει δώσει ιδιαίτερες ονομασίες, με βάση κάποιο χαρακτηριστικό που τους έχει αποδοθεί. Οι πιο γνωστοί από αυτούς είναι:

Μαλαγάνας: Με γλυκόλογα και μαλαγανιές ξεγελάει τα παιδιά και παίρνει τις λιχουδιές τους.

Τρικλοπόδης: Όπως λέει και το όνομά του, οι τρικλοποδιές που βάζει στους ανθρώπους είναι το χαρακτηριστικό του. Σε αυτό τον βοηθάει και το απόκοσμο χταποδίσιο χέρι που έχει. Επίσης του αρέσει να μπερδεύει τις κλωστές των πλεκτών.

Πλανήταρος: Η πλάνη είναι το χαρακτηριστικό αυτού του Καλικάντζαρου, γιατί καταφέρνει να παραπλανεί τους ανθρώπους με τις διαρκείς μεταμφιέσεις του.

Μαλαπέρδας: Εξαιτίας αυτού του Καλικάντζαρου οι μαγείρισσες και οι μάγειρες πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί, καθώς, για να τους βάλει σε μπελά, ουρεί μέσα στις κατσαρόλες την ώρα που μαγειρεύεται το φαγητό.

Μαγάρας: Ακόμη ένας Καλικάντζαρος που προσπαθεί να καταστρέψει τις μαγειρικές, εξαπολύοντας στα φαγητά τα δύσοσμα αέριά του.

Καταχανάς: Και σε αυτόν αρέσει το φαγητό, όχι όμως για να το καταστρέφει αλλά για να το τρώει όλο. Στο τέλος πάντα ρεύεται και μυρίζει πολύ άσχημα. Πολύ φαγανός είναι επίσης και ο Περίδρομος.

Μαντρακούκος: Έχει αδυναμία στις γυναίκες και παρμονεύει μέχρι να βρει κάποια μόνη της και να της κάνει κακό.

Παρωρίτης: Ο φόβος και τρόμος των ανθρώπων, καθώς πίστευαν ότι εμφανιζόταν τα χαράματα κι όποιος τύχαινε να τον συναντήσει έχανε τη φωνή του μια για πάντα.

Κοψαχείλης: Με δόντια τεράστια που βγαίνουν έξω από τα χείλη του, ο Καλικάντζαρος αυτός αρέσκεται να κοροϊδεύει τους παπάδες.

Κατσικοπόδαρος: Όπου τύχει και πατήσει το κατσικίσιο του πόδι φέρνει πολύ μεγάλη κακοτυχία.

Παγανός: Είναι κουτσός και του αρέσει να μπαίνει μέσα στα σπίτια από τις καμινάδες για να τα κάνει όλα άνω κάτω. Το Χριστόξυλο που καίει όλο το δωδεκαήμερο τον εμποδίζει.

Γουρλός: Τα μάτια του είναι τόσο μεγάλα ώστε δεν του ξεφεύγει τίποτα.

Ανά την Ελλάδα υπάρχουν διάφορα έθιμα που πιστεύεται ότι μπορούν να κρατήσουν μακριά τους Καλικάντζαρους, όπως το κάψιμο του Χριστόξυλου, η ρίψη αλατιού στη φωτιά, η τοποθέτηση ξεροτήγανων, λουκάνικων οι χοιρινού στα κεραμίδια των σπιτιών, ο αγιασμός των σπιτιών και το σημείο του σταυρού κ.ά.

 

 

Εικόνες