
Ύψωση του Τιμίου Σταυρού: Τι γιορτάζουμε στις 14 Σεπτεμβρίου
Στις 14 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο γιορτάζουμε την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της ορθόδοξης εκκλησίας. Την ημέρα αυτή οι πιστοί κάνουν νηστεία και στην εκκλησία μοιράζεται μοσχομύριστος βασιλικός.
Σύμφωνα με την παράδοση, οι απαρχές της έναρξης του εορτασμού χάνονται στα βάθη των αιώνων, όταν η μητέρα του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, η αυτοκράτειρα Ελένη, πήγε το 326 στους Αγίους Τόπους. Σκοπός της ήταν, κάνοντας ανασκαφές, να φέρει στο φως όλα εκείνα τα μέρη στα οποία έζησε και μαρτύρησε ο Ιησούς Χριστός. Οι ανασκαφές στην Ιερουσαλήμ την οδήγησαν στην ανακάλυψη του Γολγοθά και του τόπου της σταύρωσης του Ιησού. Οι έρευνές της για τον εντοπισμό του σταυρού θα ήταν άκαρπες αν δεν την οδηγούσε εκεί το ιδιαίτερο άρωμα του βασιλικού. Έτσι, ανακάλυψε τον σταυρού του Ιησού και των δύο ληστών που σταυρώθηκαν μαζί του. Στη θέση εκείνη υπήρχε ναός της Αφροδίτης, τον οποίο και κατεδάφισαν για να ανεγείρουν τον Ναό της Αναστάσεως. Εκεί τοποθετήθηκε ο σταυρός του Ιησού από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Μακάριο στις 14 Σεπτεμβρίου του 335.
Αυτή λοιπόν ήταν η πρώτη ύψωση του Τιμίου Σταυρού. Μερικούς αιώνες αργότερα, υπήρξε και δεύτερη κι αυτό γιατί οι Πέρσες, μετά την κατάληψη της Ιερουσαλήμ, πήραν τον σταυρό ως λάφυρο. Τον θεωρούσαν θαυματουργό, εξαιτίας κάποιων θαυμάτων στα οποία ήταν μάρτυρες. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειτος τελικά κατάφερε να ανακτήσει τον σταυρό όταν κέρδισε τους Πέρσες το 628. Έναν χρόνο αργότερα, πάλι στις 14 Σεπτεμβρίου, ύψωσε τον σταυρό στην Κωνσταντινούπολη.
Η ημέρα αυτή ήταν σημαντική παλαιότερα και για τον αγροτικό πληθυσμό της χώρας μας. Συμβόλιζε την παύση της θερινής περιόδου και την έναρξη της καινούργιας καλλιεργητικής χρονιάς. Γι’ αυτόν τον λόγο οι γεωργοί, ανήμερα της γιορτής, πήγαιναν μερικούς σπόρους στην εκκλησία για να ευλογηθούν πριν από τη σπορά. Επίσης οι γυναίκες με τον βασιλικό που έπαιρναν από την εκκλησία έφτιαχναν το προζύμι της χρονιάς.