Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (Ελ Γκρέκο)
Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (γνωστός με το προσωνύμιο Ελ Γκρέκο) ήταν ζωγράφος με καταγωγή από τον Χάνδακα της Κρήτης. Τα έργα του ως επί το πλείστον παρουσιάζουν εικόνες της θρησκευτικής παράδοσης, καθώς τα περισσότερα αποτέλεσαν παραγγελίες με σκοπό να διακοσμήσουν εκκλησίες. Στο ζωγραφικό του έργο καταφέρνει να συνδυάσει αρμονικά στοιχεία από τη Βυζαντινή και Αναγεννησιακή ζωγραφική.
Γεννήθηκε το 1541 και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στον Χάνδακα της Κρήτης, όπου σπούδασε ζωγραφική και κλασικά γράμματα. Το 1567 φεύγει από τη γενέτειρά του -δε θα επιστρέψει ποτέ ξανά- και μεταβαίνει στη Βενετία. Εκεί ξεκινά τη φοίτησή του στο εργαστήριο του ζωγράφου Τιτσιάνο και επηρεάζεται καταλυτικά από τη βενετσιάνικη Αναγεννησιακή Σχολή. Τρία χρόνια αργότερα μετακομίζει στη Ρώμη κι εκεί έρχεται σε επαφή με ουμανιστές λόγιους της εποχής αλλά και με την τέχνη των Ρωμαίων μανιεριστών.
Αφήνει την Ιταλία -κουβαλώντας για κληρονομιά το προσωνύμιο Ελ Γκρέκο και τις επιρροές των σχολών της Αναγέννησης και του Μανιερισμού- και μεταβαίνει το 1577 στην Ισπανία όπου θα ζήσει τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του. Εγκαθίσταται στο Τολέδο και δέχεται παραγγελίες για εκκλησίες και ιδρύματα της περιοχής. Έναν χρόνο αργότερα αποκτά τον μοναδικό απόγονό του με τη σύντροφό του Χερόνιμα δε λας Κουέβας, τον Χόρχε Μανουέλ, που θα ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα του και θα γίνει και ο ίδιος ζωγράφος. Διάσημα έργα του είναι Το μαρτύριο του Αγίου Μαυρικίου και της Θηβαϊκής λεγεώνας (1580), Η ταφή του Κόμη Οργκάθ (1588), Ο Άγιος Μαρτίνος και ο φτωχός (1597), Η Προσκύνηση των Μάγων (1614). Υπέγραφε τα έργα του ως “Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο Κρήτης εποίει”.
Πέθανε το 1614 στο Τολέδο.
