Η απελευθέρωση της Καλαμάτας από τον οθωμανικό ζυγό

Η Καλαμάτα είναι  η πρώτη μεγάλη πόλη που απελευθερώθηκε από τον οθωμανικό ζυγό στις 23 Μαρτίου του 1821. Ο σχεδιασμός για την κατάληψή της ήταν τόσο καλά οργανωμένος που δεν χρειάστηκε να υπάρξει πολεμική σύγκρουση για την παράδοση της πόλης. 

Στην περιοχή της Μάνης επικρατούσε αναβρασμός από την αρχή του μήνα. Μεμονωμένες συγκρούσεις των επαναστατημένων Ελλήνων με τον οθωμανικό στρατό συντηρούσαν μία έκρυθμη κατάσταση την οποία επέτεινε και η ύπαρξη μεγάλου αριθμού ληστών που λεηλατούσαν διάφορες περιοχές. Ο κλεφτοπόλεμος είχε κουράσει και αποσυντονίσει την οθωμανική διοίκηση. Μέσα σε αυτή την αναταραχή βρήκαν πρόσφορο έδαφος οι Μανιάτες για να οργανώσουν την απελευθέρωση της Καλαμάτας. Βασικός στόχος του σχεδίου τους ήταν η εξαπάτηση του Σουλεϊμάν Αγά Αρναούτογλου, του διοικητή της Καλαμάτας, προδίδοντας στην ουσία την εμπιστοσύνη που είχε στους πρόκριτους της Μάνης. 

Στα μέσα του μήνα έφτασε ένας πολύ μεγάλος όγκος πολεμοφοδίων στο λιμάνι του Αλμυρού. Τα πολεμοφόδια αυτά είχαν φροντίσει να στείλουν με άκρα μυστικότητα οι Φιλικοί της Σμύρνης. Η μεταφορά τους όμως προς τα ενδότερα με μεγάλη πομπή υποζυγίων και πολυπληθή φρουρά δημιούργησε ανησυχία και ερωτηματικά στις οθωμανικές αρχές. Οι πρόκριτοι όμως καθησύχασαν τον Αρναούτογλου, λέγοντας ότι το φορτίο είναι ελιές και λάδι και φυλάσσεται τόσο καλά λόγω των συνεχών ληστρικών επιδρομών. 

Υπό τον φόβο των ληστών, και θεωρώντας ότι η πόλη κινδύνευε, ο Αρναούτογλου συγκάλεσε συνέλευση με τους πρόκριτους της πόλης για να καταλήξουν στα μέτρα που έπρεπε να λάβουν. Οι πρόκριτοι πείθουν τον Διοικητή ότι η ασφάλεια της πόλης δεν επαρκεί και ότι καλό θα ήταν να ζητηθεί βοήθεια από τους Μανιάτες, όπως και γίνεται. Έτσι, στις 20 Μαρτίου, οι Έλληνες επαναστάτες -υπό την ηγεσία του Ηλία Μαυρομιχάλη- μπαίνουν στην πόλη της Καλαμάτας, με τη σύμφωνη γνώμη του Τούρκου Διοικητή, που αγνοεί τα σχέδια των Ελλήνων. Κατόπιν ο Ηλίας Μαυρομιχάλης πείθει τον Αρναούτογλου ότι ακόμη δεν επαρκεί η φρουρά για την προστασία της πόλης και πρέπει να ζητήσει περαιτέρω ενισχύσεις από τον Πετρόμπεη. 

Ο Αρναούτογλου στέλνει μήνυμα στον Πετρόμπεη και του ζητάει κι άλλες ενισχύσεις, και στην ουσία δίνει μόνος του το σύνθημα για την κατάληψη της πόλης. Ο Πετρόμπεης μαζί με τον Κολοκοτρώνη και 2.000 Μανιάτες, αντιλαμβανόμενος ότι το σχέδιό τους είχε προχωρήσει έτσι όπως το ήθελαν, ξεκινάει στις 22 Μαρτίου για την Καλαμάτα και καταλαμβάνει τους λόφους γύρω από την πόλη. Παράλληλα, ο Παπαφλέσσας, ο Αναγνωσταράς και ο Νικηταράς περικυκλώνουν την πόλη από την αντίθετη πλευρά. 

Οι δυνάμεις ενωμένες μπαίνουν στην Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου του 1821. Ο Αρναούτογλου, αναγνωρίζοντας την αριθμητική υπεροχή των Ελλήνων, καταλαβαίνει ότι είναι μάταιο να αντισταθεί και παραδίδεται αμαχητί.

 

Εικόνες